Cyfrowa transformacja społeczeństwa

Niezależnie od tego, pod jakim kątem na nią patrzymy i jaką definicję stosujemy do jej tłumaczenia, transformacja cyfrowa jest na dobrej drodze do zmienienia świata, który znamy. Począwszy od nowych sposobów nawiązywania połączeń i wymiany informacji, po poprawę samopoczucia i bezprecedensowe możliwości biznesowe w erze ciągłej łączności, właśnie zachodzą poważne zmiany społeczno-kulturowe.

W tej części przyjrzymy się bliżej tym obszarom, na które technologie cyfrowe wywarły największy wpływ, a także tym, które tworzą możliwości zmian w przyszłości.

Nowe sposoby prowadzenia działalności gospodarczej

Choć technologie cyfrowe wkroczyły do społeczeństwa i gospodarki już kilkadziesiąt lat temu, to właśnie integracja Internetu oraz postępująca łączność między ludźmi i przedmiotami stworzyły zupełnie nowe możliwości i sposoby prowadzenia działalności gospodarczej.

Postęp technologiczny, interaktywność i malejące koszty ICT sprawiły, że te technologie stały się uniwersalne. Przedsiębiorstwa działające we wszystkich obszarach działalności są obecnie w stanie zaprojektować i zbudować swoją działalność z wykorzystaniem gotowych rozwiązań technologicznych, aby osiągnąć wydajność i elastyczność oraz dotrzeć na rynki międzynarodowe.

Łatwo dostępne rozwiązania, które bazują na oprogramowaniu i technologiach internetowych, takich jak technologia przetwarzania w chmurze i analiza big data (dużych zbiorów danych), są dziś w zasięgu każdego przedsiębiorcy przy znacznie niższych kosztach i napędzają wzrost gospodarki internetowej.

Przyjrzyjmy się dwóm zastosowaniom rozwiązań cyfrowych, które są popularne na rynku, oraz temu, w jaki sposób zmieniły one praktyki biznesowe:

1) E-handel

Handel elektroniczny, lub e-handel, został zdefiniowany jako "sprzedaż lub zakup towarów lub usług prowadzony przez sieci komputerowe za pomocą metod specjalnie zaprojektowanych do celów otrzymywania lub składania zamówień. Towary lub usługi są zamawiane za pomocą tych metod, ale płatność i ostateczna dostawa towarów lub usług nie muszą odbywać się online." (OECD, 2011).

E-handel łączy w sobie wiele różnych technologii - zarządzanie bazami danych, przetwarzanie danych w chmurze, sztuczną inteligencję pozwalającą na poznanie preferencji klientów, wysyłkę i śledzenie zamówień oraz wiele innych. W rezultacie powstała jeszcze większa różnorodność praktyk e-handlu, która umożliwiła każdemu sprzedawanie swoich produktów i usług online.

Należy jednak zauważyć, że interakcja z klientami i partnerami doprowadziła do fundamentalnych zmian w relacji konsument - sprzedawca, co przyczyniło się do innowacji praktyk biznesowych w środowisku e-handlu.

2) Platformy sieciowe oparte na uczestnictwie

Platforma sieciowa oparta na uczestnictwie to pośrednik, który umożliwia użytkownikom współpracę i wkład w rozwój, rozszerzanie, ocenianie, komentowanie i rozpowszechnianie treści tworzonych przez użytkowników (OECD, 2014).

Model biznesowy oparty na efektach sieciowych koncentruje się przede wszystkim na dużej bazie użytkowników i interakcji z użytkownikami oraz wykorzystuje technologie internetowe w celu dostarczenia korzyści. Również w tym przypadku różnorodność dostępnych technologii umożliwiła powstanie szeregu różnych platform dystrybucyjnych, począwszy od sieci społecznościowych służących do rozpowszechniania informacji, poprzez serwisy wiki, blogi i podcasty służące dzieleniu się wiedzą, aż po platformy oferujące usługi i zgłaszające popyt, i wiele innych.

Chociaż często korzystanie z platformy jest bezpłatne dla konsumentów, firmy te mogą zarabiać na platformie na różne sposoby, w tym poprzez dobrowolne wpłaty, modele oparte na reklamie, licencjonowanie treści i technologii osobom trzecim, sprzedaż towarów i usług społeczności oraz sprzedaż danych użytkowników firmom zajmującym się badaniem rynku lub innym przedsiębiorstwom.

Przy wsparciu technologii cyfrowych powstało wiele innych innowacyjnych sposobów prowadzenia działalności gospodarczej, od płatności online i usług handlowych po reklamę online lub sklepy z aplikacjami, przy czym niektóre z nich są ze sobą silnie powiązane lub nawet nakładają się na siebie.

Transformacja cyfrowa w szkolnej klasie

W sektorze edukacji transformacja cyfrowa to nie tylko zastosowanie technologii w klasie, to raczej zmiana kulturowa w sposobie podejścia do wiedzy.

Dzięki narzędziom cyfrowym i digitalizacji informacji wiedza jest łatwiej dostępna niż kiedykolwiek: każdy, kto ma dostęp do Internetu, posiada natychmiastowy dostęp do zasobów edukacyjnych, może dzielić się nimi za pomocą jednego kliknięcia z innymi uczniami i nauczycielami, a do tego jest ona dostępna zawsze i wszędzie.

Uczenie się nie polega już na gromadzeniu wiedzy; chodzi o rozwijanie krytycznego i analitycznego sposobu myślenia, aby być w stanie wydobyć znaczenie z dużej ilości informacji, które są dostępne po wciśnięciu jednego przycisku.

Cyfryzacja otwiera zupełnie możliwości dla edukacji: zindywidualizowane doświadczenia edukacyjne, współpraca między uczniami i nauczycielami w celu stworzenia lepszych i bardziej odpowiednich materiałów edukacyjnych oraz ułatwienie dostępu do edukacji osobom znajdującym się w trudnej sytuacji.

Nauka staje się bardzo osobistym doświadczeniem z dużą dozą indywidualizacji i elastyczności.

Cyfrowe obywatelstwo

Podobnie jak w przypadku innych sektorów, technologie cyfrowe mogą być ważnym narzędziem innowacji społecznych i postępu, służącym zarówno rządom, jak i obywatelom.

W czasach, gdy nasze rzeczywiste i wirtualne światy są ze sobą coraz bardziej połączone, a czasami nakładają się na siebie, zacierają się granice i tożsamości demograficzne. Stajemy się cyfrowymi obywatelami globalnej społeczności wirtualnej, o wspólnych zainteresowaniach i zróżnicowanym pochodzeniu.

Koncepcja obywatelstwa cyfrowego rozszerza ideę obywatelstwa na przestrzeń wirtualną, wykorzystując technologię jako pomost pomiędzy społecznościami online i offline umożliwiający uczestniczenie w życiu społecznym. Narzędzia cyfrowe są wykorzystywane do egzekwowania i obrony naszych demokratycznych praw i obowiązków w sieci, a także do promowania i ochrony praw człowieka, demokracji i praworządności w cyberprzestrzeni.

Tożsamość elektroniczna

Elektroniczna Identyfikacja (eID) to cyfrowe rozwiązanie umożliwiające osobom lub organizacjom elektroniczne wykazanie, że są tymi osobami lub organizacjami, za które się podają, a tym samym uzyskanie dostępu do usług świadczonych przez organy rządowe, banki lub inne firmy, do płatności mobilnych itp.

Coraz więcej krajów stosuje obecnie rozwiązania eID jako sposób obsługi różnorodnych usług, które mogą być oferowane online w sposób bardziej bezpieczny i efektywny. Otwierają one drzwi do świadczenia usług dostosowanych do indywidualnych potrzeb zarówno w sferze publicznej, jak i prywatnej. Przykładami są dedykowany dostęp do rządowych baz danych i spersonalizowany dostęp do stron internetowych. Bez eID administracja elektroniczna nie będzie mogła oferować nic więcej niż udzielanie dostępu do informacji ogólnych.

Połączona opieka zdrowotna

Poprawa samopoczucia, jakości i dostępu do opieki zdrowotnej w sytuacji, gdy społeczeństwa starzeją się i rozrastają, a średnia długość życia rośnie, to niektóre z wyzwań, które stoją przed systemami opieki zdrowotnej. Jest to również obszar, w którym technologie cyfrowe oferują znaczny potencjał postępu.

Czy to w kwestii usprawnienia systemów zorientowanych na pacjenta w szpitalach i poprawy warunków pracy, czy jako nowe sposoby opieki, transformacja cyfrowa w opiece zdrowotnej stawia pacjentów w centrum uwagi, pomagając podmiotom świadczącym opiekę zdrowotną w optymalizacji działań, zrozumieniu potrzeb pacjentów, budowaniu zaufania i oferowaniu ogólnie lepszych doświadczeń użytkowników.

Wdrożenie niektórych technologii umożliwi bardziej zindywidualizowane leczenie, co ma zasadnicze znaczenie na przykład w przypadku pacjentów cierpiących na różne schorzenia.

Z drugiej strony, technologia może stworzyć lepsze warunki dla lekarzy i personelu medycznego. Połączone ze sobą procesy i systemy oraz automatyzacja rutynowych zadań pozwoli im wykonywać swoją pracę z większą dokładnością i wydajnością. Technologia umożliwia dostęp do dużej ilości danych, dostarczając ważnych informacji, które przekładają się na skuteczniejsze leczenie pacjentów.

Dzisiaj nowe technologie - Internet rzeczy, rzeczywistość wirtualna i poszerzona, robotyka, przetwarzanie w chmurze i big data - całkowicie zmieniają sposób, w jaki wchodzimy w interakcje z pracownikami służby zdrowia, w jaki nasze dane są wykorzystywane do podejmowania decyzji dotyczących naszych planów leczenia lub wykorzystywane w innowacyjnych badaniach.

Ale co transformacja cyfrowa oznacza dla przyszłości miejsc pracy?

Influencer, social media manager czy operator drona to tylko kilka zawodów, które jeszcze dziesięć lat temu nie istniały. Podobnie jak w każdej innej dziedzinie, nowe technologie mają potencjał, aby dokonać wielkich zamian w zakresie tego, w jaki sposób pracujemy. Jakie zawody będą dostępne na rynku za kolejne dziesięć lat, które z nich staną się przestarzałe, jakie umiejętności zyskają na wartości?

Choć trudno jest przewidzieć, jak będzie wyglądała przyszłość miejsc pracy, jedna kwestia jest kluczowa: nowe technologie wpływają na zadania i obowiązki, a nie na miejsca pracy.

I choć rośnie liczba specjalistycznych umiejętności związanych z technologią - role na czele gospodarki opartej na danych i sztucznej inteligencji, a także nowe role w dziedzinie inżynierii, przetwarzania w chmurze i rozwoju produktów - i omówimy je w kolejnych rozdziałach, widoczny staje się jeszcze jeden trend: umiarkowany poziom umiejętności cyfrowych w połączeniu z umiejętnościami miękkimi będzie cieszył się większym popytem, odzwierciedlając ciągłe znaczenie interakcji międzyludzkich w nowej gospodarce.

Umiejętności takie jak komunikatywność, kreatywność i umiejętność współpracy są praktycznie niemożliwe do zautomatyzowania, co oznacza, że jeśli ktoś je posiada, będzie w przyszłości jeszcze bardziej cenny dla organizacji.

Ostatecznie wszystkie miejsca pracy zostaną przekształcone w taki sposób, aby obejmowały połączenie kompetencji cyfrowych i kompetencji związanych z rozumieniem kultury i społeczeństwa, co oznacza, że nawet te opcje kariery, które nie są zwykle uważane za związane z technologią, będą nadal istotne w szerszym kontekście cyfrowej transformacji pracy.

W szybko ewoluującym świecie transformacji cyfrowej wszystkie obszary działalności podlegają zmianom, a zatem wszyscy pracownicy - niezależnie od tego, czy zajmują się technologiami, czy nie - będą potrzebowali umiejętności, aby poradzić sobie w stale zmieniającym się miejscu pracy. Coraz ważniejsze jest, aby jednostki zdobywały nie tylko wiedzę, ale też umiejętności, które pomogą im prognozować zmiany oraz dzięki którym staną się bardziej elastyczne i odporne.