Znajdujemy się dziś w samym środku nowej rewolucji przemysłowej, która różni się od poprzednich. W 2011 roku na targach w Hanowerze profesor Klaus Schwab określił tę nową rewolucję przemysłową mianem "czwartej rewolucji przemysłowej" (4IR). 4IR oznacza cyfryzację, wprowadzenie podłączonych "inteligentnych" urządzeń w połączeniu z analityką danych i sztuczną inteligencją. 4IR rozwija się raczej w tempie eksponencjalnym, a nie liniowym, i jest napędzana przez główne osiągnięcia technologiczne, w tym:
szybki mobilny internet
sztuczną inteligencję i automatyzację
zastosowanie analityki big data
technologię chmury
Równolegle do 4IR ma miejsce piąta rewolucja przemysłowa (5IR). Definicje na temat tego, co oznacza 5IR są różne. Niektórzy uważają, że 5IR będzie kolejną ewolucją AI. Inni twierdzą, że będzie ona związana z potencjałem komputerów kwantowych. Jeszcze inni utrzymują, że 5IR będzie punktem zwrotnym, w efekcie którego ludzie spotykają maszyny i łączą się z nimi w miejscu pracy.
Kluczowa różnica między 4IR a 5IR
Większość ekspertów uważa, że różnica między nimi jest niewielka, z wyjątkiem tego, że 5IR musi stawić czoła kryzysowi zaufania do technologii, który pojawił się wraz z pojawieniem się 4IR. Według wielu ekspertów 5IR będzie zadawać poważne pytania o to, jak możemy uczynić świat "lepszym", a nie tylko "bardziej wydajnym" lub "bardziej produktywnym", a jednocześnie zadawać pytania o to, w jaki sposób możemy chronić prawa wszystkich obywateli w obszarach takich jak prywatność, ponieważ nowe technologie stają się coraz bardziej dominujące i wszechobecne w naszym życiu.
Przeczytaj więcej na temat tego, jak 5IR zmieni świat.
Podczas gdy świat wkracza w nową dekadę w 2021 roku, my znajdujemy się w samym środku rewolucji technologicznych 4/5IR, które nadal będą fundamentalnie zmieniać sposób, w jaki żyjemy, pracujemy i odnosimy się do siebie nawzajem na wszystkich poziomach. Ta globalna transformacja będzie zupełnie inna niż wszystko, co to tej pory doświadczyliśmy jako ludzie, biorąc pod uwagę skalę, możliwości i złożoność tego, co już się wydarzyło i tego, co dopiero nadejdzie.
Przemysł 4.0 (tzw. inteligentne fabryki) będzie w najbliższej przyszłości nadal ewoluował w szybkim tempie. Z tym, że koncepcja ta skupia się po prostu na wzajemnym powiązaniu maszyn i systemów w celu uzyskania optymalnej wydajności oraz poprawy umiejętności i produktywności. Obecnie jesteśmy świadkami narodzin przemysłu 5.0, o którym mówi się, że idzie o krok dalej w stosunku do przemysłu 4.0 i ulepsza interakcję między ludźmi a maszynami.
Krótka historia rewolucji przemysłowych
Zanim rozpoczęła się tak zwana czwarta rewolucja przemysłowa, świat doświadczył trzech innych.
Pierwsza rewolucja przemysłowa czyli proces, który rozpoczął się w Wielkiej Brytanii w XVIII wieku, a następnie rozprzestrzenił się na cały świat, wykorzystała wodę i parę wodną do zmechanizowania produkcji.
W drugiej rewolucji przemysłowej, w latach 1870-1914, nastąpił kolejny ogromny skok technologiczny i społeczny dzięki zastosowaniu energii elektrycznej, która umożliwiła produkcję masową.
Trzecia rewolucja przemysłowa rozpoczęła się w latach 50. i wykorzystała elektronikę oraz informatykę do dalszej mechanizacji i automatyzacji produkcji.
Teraz, gdy wkraczamy w 5IR, znów znaleźliśmy się w czasach prawdziwej burzy: w erze cyfrowej. Jej pięć głównych obszarów to:
Sztuczna inteligencja
Big data
Internet rzeczy
5G
Komputery kwantowe
Możemy wyjaśnić rolę każdej z tych sił przełomu i transformacji za pomocą metafor. Sztuczna inteligencja jest w istocie mózgiem, big data - pożywieniem lub paliwem, IoT i 5G reprezentują wzajemne powiązania tego potężnego systemu (układ nerwowy), a komputery kwantowe to poziom mocy i przetwarzania przeniesiony na poziom, który jeszcze dekadę temu trudno byłoby nam sobie wyobrazić.
Ale ta burza nie jest jedyną siłą - jest ona powiązana z innymi siłami przełomu i transformacji, które działają z mocą i szybkością niespotykaną w historii ludzkości. Należą do nich:
Druk 3D
Inteligentna robotyka
Rzeczywistość wirtualna, rozszerzona i mieszana
Genomika (badanie kompletnego DNA organizmu)
Komputery mobilne
Inteligentniejsze miasta
Dość trudno jest przewidzieć, a nawet oszacować w perspektywie krótkiego przedziału czasu zakres i możliwości tych powstających technologii.
Gwałtowne tempo ewolucji i zakłóceń, jakie niosą ze sobą powstające technologie, stawia przed ludzkością wyzwanie polegające na zwiększeniu zdolności adaptacyjnych, zwinności i elastyczności w celu przekształcenia tych potężnych zawirowań w możliwości i wykorzystania ich potencjału, przy jednoczesnym zachowaniu świadomości ryzyka i zagrożeń, jakie niesie dla ludzkości ich wszechobecność i ewolucja.
Proces cyfryzacji jest wspomagany przez przeplatające się warstwy:
Wirtualizacji (wszystko w chmurze)
Kognicji (coraz inteligentniejsze cyfrowe urządzenia)
Robotyzacji (więcej robotów: fizycznych i cyfrowych)
Rozszerzenie (zwiększenie naszych możliwości dzięki sztucznej inteligencji)
Automatyzacji (przejęcie przez maszyny wszystkich rutynowych prac)
Futurysta Gerd Leonhard twierdzi, że "ludzkość zmieni się w ciągu najbliższych 20 lat bardziej niż w ciągu ostatnich 300 lat" i "możemy być ostatnim pokoleniem, które będzie wiedziało, co oznacza termin offline".
Jeśli wierzyć Gerdowi Leonhardowi, każde 10 lat rozwijającej się technologii równa się minimum 150 lat ewolucji na Ziemi! A tempo powstających technologii w 4IR i 5IR jest coraz szybsze. Czy potrafisz sobie wyobrazić, jakie nowe powstające technologie mogą się pojawić i jakie zmiany mogą nastąpić do roku 2025 lub 2030?
W następnej części przyjrzymy się bliżej kilku przykładom obecnych powstających technologii i przekonamy się, w jaki sposób ich rosnący wpływ i ewolucja wpłyną na nasze życie i pracę.
Sign up to solve exercises
Po ukończeniu rozdziału 1 potrafisz już:
Wyjaśnić, co oznacza transformacja cyfrowa oraz czwarta i piąta rewolucja przemysłowa
Wyjaśnić, czym charakteryzuje się powstająca technologia
Omówić niektóre z głównych skutków powstających technologii w dzisiejszych czasach, w tym potrzebę podnoszenia kwalifikacji/przekwalifikowania się
