W jaki sposób korzystamy z chmury?

Przetwarzanie w chmurze leży u podstaw wielu usług, z których korzystamy każdego dnia. Na przykład kiedy wysyłasz wiadomość e-mail za pomocą usługi takiej jak Gmail, Yahoo lub Hotmail. A może korzystasz z Google Drive lub Microsoft 365, aby zapisywać i przechowywać swoje pliki online zamiast na komputerze, dzięki czemu dokumenty będą bezpieczne w przypadku jego uszkodzenia lub zgubienia. A co z Twoimi zdjęciami? Niezależnie od tego, z którego smartfona korzystasz, możesz mieć opcję automatycznego tworzenia kopii zapasowych zdjęć w chmurze. Jeśli jesteś użytkownikiem Androida, masz nieograniczoną możliwość przechowywania zdjęć oferowaną przez Google - Google Photos. Jeśli jesteś użytkownikiem iPhone'a, najprawdopodobniej Twoje zdjęcia, notatki i dokumenty są przechowywane w iCloud. Możesz też korzystać z programu Dropbox. Masz dostęp do swoich e-maili z różnych urządzeń? W takim razie Twoje e-maile również są przechowywane w chmurze. Jeśli oglądasz seriale na Netfliksie, Amazon Prime Video lub Disney+, wszystkie te serwisy korzystają z przetwarzania w chmurze w swoich usługach strumieniowego przesyłania wideo.

Są to niektóre z typów danych, które codziennie generujemy i zużywamy jako użytkownicy:

• Obrazowanie niezwiązane z rozrywką, takie jak obrazowanie medyczne i kamery monitoringu.

• Rozrywka, np. telewizja cyfrowa/radio, filmy przesyłane strumieniowo i gry wideo online.

• Produktywność, w tym komputery PC, serwery, superkomputery, metadane i systemy wbudowane.

• Aplikacje głosowe, takie jak telefony komórkowe i połączenia głosowe przez Internet (VoIP).

Adopcja chmury rośnie w szybkim tempie, ponieważ coraz więcej usług wirtualnych, z których korzystamy, wykorzystuje ten model do rozwoju, wprowadzania innowacji, docierania do większej liczby użytkowników i świadczenia lepszych usług. Motorem napędowym tej technologicznej fali są dostawcy usług w chmurze, oferujący szereg usług, począwszy od infrastruktury, poprzez platformy, aż po usługi programistyczne. Niektórzy z głównych dostawców usług w chmurze to AWS, Alibaba Cloud, Google, IBM i Microsoft Azure. Na przykład Netflix jest klientem usług w chmurze firmy Amazon, lidera na rynku globalnych usług w chmurze.

Przetwarzanie w chmurze staje się domyślnym modelem dla wielu aplikacji: dostawcy oprogramowania oferują teraz swoje aplikacje "jako usługi" (z modelem subskrypcji) przez Internet, zamiast korzystać z bardziej tradycyjnego modelu sprzedaży oprogramowania do zainstalowania na lokalnym urządzeniu.

Dla użytkowników chmura umożliwia usługi, które pozwalają nam budować połączenia, płacić rachunki za karty kredytowe, robić zakupy spożywcze siedząc na kanapie i ćwiczyć jogę bez wychodzenia z domu. Możemy nawet sadzić drzewa podczas przeglądania stron internetowych lub wejść do sklepu i wyjść z tym, czego potrzebujemy, bez wyciągania karty kredytowej.

Popularne aplikacje internetowe osadzone w chmurze używane do pracy zdalnej i nauki

Kiedy mówimy o korzystaniu z komputera w domu, granice między przetwarzaniem lokalnym a przetwarzaniem w chmurze zacierają się. W dzisiejszych czasach prawie wszystko, co robimy na naszych komputerach, ma coś wspólnego z chmurą! Na przykład Microsoft Office, popularne oprogramowanie, oferuje przechowywanie w chmurze Microsoft OneDrive. Aplikacje internetowe firmy Microsoft, "Office for the Web", to internetowe wersje programów Word, Excel, PowerPoint i OneNote, do których można uzyskać dostęp za pośrednictwem przeglądarki internetowej bez instalowania czegokolwiek na urządzeniu.

Kilka innych głównych przykładów przetwarzania w chmurze, z których możesz korzystać:

• Aplikacje Google G Suite Productivity Apps: Typowa usługa w chmurze obliczeniowej. Cała pamięć masowa jest dostępna online i synchronizowana między urządzeniami. Oferują następujące aplikacje umożliwiające pracę w chmurze: Google Docs (dokumenty), Sheets (arkusze) i Slides (slajdy). Google Drive (Dysk Google) jest dostępny na tabletach, takich jak iPad, lub na smartfonach, oferując różne aplikacje dla Docs i Sheets. W rzeczywistości większość usług Google kwalifikuje się jako przetwarzanie w chmurze: Gmail, Google Calendar, Google Maps itd. Inny produkt, Google Classroom, łączy internetowe aplikacje Google w chmurze (takie jak Calendar czy Docs), dzięki czemu łatwiej jest wykonywać lub planować zadania za pomocą centralnego węzła, wysyłać wiadomości i przesyłać nagrane sesje na dysk.

• Apple iCloud: Usługa chmury firmy Apple jest używana głównie do przechowywania online, tworzenia kopii zapasowych i synchronizacji poczty e-mail, kontaktów, kalendarza i nie tylko. Wszystkie dane są dostępne i synchronizowane na różnych urządzeniach, takich jak iPhone, iPad, Mac, a nawet w urządzeniach z systemem Windows (za pośrednictwem przeglądarki internetowej). W ramach iCloud Apple oferuje także oparte na chmurze wersje edytora tekstu (Pages), arkusza kalkulacyjnego (Numbers) i prezentacji (Keynote). iCloud to także miejsce, w którym użytkownicy iPhone'ów mogą korzystać z funkcji Find My iPhone (Znajdź mój iPhone), gdy ich telefon zaginie.

• Dropbox: Prosta i niezawodna usługa synchronizacji i przechowywania plików, obecnie wzbogacona o (płatne) funkcje współpracy. Alternatywne rozwiązania to Box, Drive i SugarSync.

• Slack: Slack jest również uważany za przetwarzanie w chmurze, ponieważ jesteś częścią grupy osób korzystających z różnych urządzeń, które komunikują się na bieżąco. Niektóre alternatywne usługi to Microsoft Teams lub Workplace firmy Facebook

• Zoom: Zoom to jedna z najpopularniejszych aplikacji do rozmów grupowych. Niektóre funkcje wymagają instalacji na Twoim urządzeniu. Alternatywy to Google Meet, Whereby, Cisco Webex Meetings i GoToMeeting.

• Coursera: Coursera oferuje różnorodne kursy online renomowanych uniwersytetów i uznanych szkoleniowców poprzez swoją platformę w chmurze. Możesz uzyskać dostęp do zajęć na temat konkretnych umiejętności, a nawet zdobyć stopień uniwersytecki.

• Evernote: Dzięki Evernote możesz robić notatki na telefonie, tablecie lub komputerze, a następnie zapisać wszystko w chmurze. Notatki automatycznie synchronizują się na wszystkich urządzeniach, więc nie musisz mieć wielu notatników. Możesz również zapisywać pliki audio, zdjęcia, pliki PDF i hiperłącza, a także tworzyć różne notatniki i tagi.

• Trello: Zarządzaj wszystkimi swoimi projektami, studiami, pracą lub sprawami osobistymi za pomocą metodologii Kanban. Trello jest wizualnym oprogramowaniem do zarządzania projektami. Alternatywami są Asana i Basecamp.

• Toggl: Przy pomocy Toggl możesz śledzić czas, jaki zużywasz na zadania i zrozumieć, na co poświęcasz swój czas. Toggl może być używany na komputerach stacjonarnych, tabletach i smartfonach.

Zalety synchronizacji danych

Synchronizacja jest podstawą postępu w dziedzinie przetwarzania w chmurze, nawet jeśli użytkownik ma dostęp do pliku lokalnie.

Jednym z korzystnych zastosowań usług w chmurze jest synchronizacja plików w chmurze. Oznacza to, że pliki będą automatycznie aktualizowane do najnowszej wersji - więc na przykład w przypadku dokumentu programu Word wszystkie najnowsze zmiany znajdują się w jednym miejscu, dostępnym dla wielu osób (zamiast rozproszonych w różnych wersjach dokumentu na wielu komputerach lokalnych).

Popularność usług w chmurze oferujących tę opcję wzrosła ze względu na liczbę osób pracujących zdalnie lub podróżujących, którzy potrzebują dostępu do niektórych plików. Aby wyjść naprzód tej potrzebie, aplikacje korzystają z usług synchronizacji plików w chmurze.

W niektórych usługach dostępne są również funkcje tworzenia kopii zapasowych; w przypadku utraty lub uszkodzenia oryginalnej kopii pliku można odzyskać kopię przechowywaną w folderze w chmurze. Taką opcję oferuje na przykład Google Docs.

Wady korzystania z chmury

Przetwarzanie w chmurze pozwala nam na dostęp do aplikacji i dokumentów z dowolnego miejsca na świecie i z dowolnego urządzenia, uwalniając nas od ograniczeń biurka i umożliwiając współpracę zespołu w czasie rzeczywistym. Wymieniliśmy wiele zalet, więc w tym rozdziale zajmiemy się "ceną, jaką musimy zapłacić" za tak wielką wygodę.

• Ponieważ pracownicy mogą synchronizować pliki na dowolnym urządzeniu, może to spowodować, że dane firmy zostaną skopiowane i przechowywane na komputerze osobistym, tablecie lub smartfonie, a nawet na wielu urządzeniach osobistych każdego pracownika. Wycieki danych lub naruszenia mogą się zdarzyć, na przykład gdy pracownik odda swój telefon do naprawy w lokalnym sklepie lub opuści firmę w złych zamiarach i podejmie działania odwetowe. Aby temu zapobiec, wiele organizacji posiada politykę dotyczącą przechowywania danych firmowych na urządzeniach osobistych.

• Globalnie rynek infrastruktury chmury publicznej koncentruje się wokół czterech dużych pozaeuropejskich firm. Istnieją obawy dotyczące zdolności użytkowników chmury do kontrolowania strategicznych i wrażliwych danych osobowych i nieosobowych. Istnieją również obawy dotyczące wątpliwych praktyk handlowych, takich jak brak współdziałania lub migracji między dostawcami usług w chmurze, co wiąże się z ryzykiem uzależnienia od dostawcy.

• Korzystanie z chmury wymaga stałego i szybkiego połączenia z Internetem. Jeśli nie masz niezawodnego połączenia z Internetem, nie możesz uzyskać dostępu do niczego: swoich dokumentów, muzyki, podcastów, aplikacji informujących Cię, jak gdzieś dotrzeć lub do zdjęć. Aplikacje internetowe wymagają dużej przepustowości do pobrania, a z wolnym internetem nie możesz słuchać Spotify, oglądać Netflixa czy YouTube, ponieważ cała ich zawartość znajduje się w chmurze.

• Opóźnienia. Nawet przy przyzwoitym połączeniu niektóre aplikacje mogą być czasami wolniejsze, jeśli jesteś daleko od miejsca, które jest priorytetowe dla usługi.

• Bezpieczeństwo. Wszystkie nasze dane są przechowywane w chmurze. Jak bezpieczna jest chmura? Dostawcy usług w chmurze twierdzą, że ich dane są bezpieczne, ale wciąż w wiadomościach słyszymy o dużych wyciekach danych. Musisz szukać najwyższych standardów ochrony danych i możliwości przenoszenia danych.

• Utrata danych. Teoretycznie przechowujesz dane w chmurze, aby zapewnić im bezpieczeństwo, i mają one być automatycznie replikowane na wielu maszynach. Ale jeśli Twoje dane zaginą, a Ty mie będziesz posiadać fizycznej kopii zapasowej, nie będziesz miał(a) żadnych danych. W tym przypadku tworzenie kopii zapasowej danych na zewnętrznym dysku twardym jest najlepszym rozwiązaniem dla zapewnienia dodatkowego bezpieczeństwa.

• Dodatkowe koszty. Przetwarzanie w chmurze staje się domyślnym modelem dla aplikacji. Większość dostawców oprogramowania oferuje swoje aplikacje "jako usługi" z modelem subskrypcji. Potencjalnym minusem jest to, że jako użytkownik możesz płacić za kilka subskrypcji miesięcznie lub rocznie. Ponadto istnieją koszty związane z migracją do chmury (przenoszenie, potencjalnie przekształcanie Twoich danych w celu wprowadzenia ich do usługi w chmurze). Trzeba też przygotować możliwość wycofania się na wypadek gdyby chmura przestała być akceptowalnym rozwiązaniem.

Jak lepiej/mądrzej korzystać z chmury?

Przechowywanie danych w chmurze jest ważną częścią naszego życia i synchronizuje to, co dzieje się na komputerze stacjonarnym z tym, co dzieje się na telefonie komórkowym i odwrotnie. Oznacza to, że powierzamy chmurze nasze zdjęcia, filmy, dokumenty, hasła, muzykę i wiele więcej. Dlatego musimy być świadomi i przygotowani, aby uniknąć ewentualnych problemów. Omówimy kilka wskazówek i scenariuszy.

1) Używaj silnych haseł i uwierzytelniania dwuetapowego

Najważniejszą radą jest stosowanie silnych haseł i dwuetapowego uwierzytelniania. Standardowe porady dotyczące bezpieczeństwa mają zastosowanie do Twoich kont w chmurze:

• Wybieraj długie (15 znaków), unikalne hasła.

• Używaj menadżera haseł.

• Utrzymuj swoje hasła w tajemnicy i obchodź się z nimi bezpiecznie oraz zachowaj ostrożność wobec wszelkich prób nakłonienia Cię do ich udostępnienia (np. nieoczekiwany telefon z banku lub wiadomość e-mail od usługodawcy z informacją, że Twoje konto zostało dezaktywowane i prośbą o ponowne zalogowanie się).

• Wybierz dwuetapowe uwierzytelnianie, jeśli jest dostępne. Dwuetapowe uwierzytelnianie oznacza, że nikt nie będzie w stanie uzyskać dostępu do Twoich plików w chmurze, nawet jeśli udała mu się zdobyć Twoją nazwę użytkownika i hasło - na przykład wymagany będzie również kod z Twojego telefonu.

Większość przeglądarek internetowych oferuje przynajmniej podstawowy generator haseł i menedżer haseł - to właśnie tam zapisywane są Twoje hasła, gdy Google Chrome lub Mozilla Firefox pytają, czy chcesz zapisać hasło.

Jest to lepsze rozwiązanie niż ponowne użycie tego samego hasła wszędzie, ale menedżery haseł oparte na przeglądarkach są ograniczone. Popularne specjalistyczne menedżery haseł to 1Password (płatny) i Bitwarden (bezpłatny).

2) Kontroluj udostępnianie plików i folderów

Usługi przechowywania danych w chmurze świetnie sprawdzają się w przypadku udostępniania plików i współpracy z innymi osobami - od członków rodziny po kolegów z pracy - ale to także furtka do nieuprawnionego dostępu. Uważaj na to, komu udostępniasz pliki i foldery, i jeśli to możliwe, dodawaj hasła i daty ważności do udostępnianych linków.

Zaleca się również sprawdzenie wszystkich programów, które są aktywne na Twoim koncie.

3) Skasuj "usunięte" pliki

Większość usług przechowywania w chmurze przechowuje usunięte pliki przez kilka dni lub tygodni na wypadek, gdybyś chciał(a) je odzyskać. Jeśli posiadasz wrażliwe pliki, upewnij się, że są one całkowicie skasowane i nie można ich odzyskać. Google niedawno zmieniło swoją politykę w tym zakresie. Pliki w koszu są automatycznie usuwane po 30 dniach; wcześniej nie byłyby usuwane, chyba że użytkownik otworzył kosz i zrobił to ręcznie - co nie jest tak łatwe do znalezienia, więc możesz wciąż mieć pliki, o których myślałeś/myślałaś, że zostały usunięte. Na przykład w przypadku iCloud w internecie kliknij łącze "Ostatnio usunięte", aby wyświetlić i trwale usunąć usunięte pliki. Niektóre niefortunne zdjęcia mogą być nadal dostępne w Twoim wirtualnym koszu na śmieci, a zatem można do nich uzyskać dostęp. Sprawdzaj również swoją służbową pocztę elektroniczną.