Ζούμε σε έναν συνδεδεμένο κόσμο – σχεδόν όλες οι ψηφιακές συσκευές ανήκουν σε ένα δίκτυο. Αυτή η συγκεκριμένη λειτουργία των συσκευών, να είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους, επέτρεψε στην ψηφιακή επανάσταση να μεταμορφώσει τις κοινωνίες μας.
Γιατί συνέβη αυτό; Γιατί είναι πραγματικά πολύ βολικό ο υπολογιστής σας να μπορεί να επικοινωνεί με τους υπολογιστές των συναδέλφων σας. Αν ο υπολογιστής σας είναι συνδεδεμένος με τους υπολογιστές όλων των συναδέλφων σας, μπορείτε να μοιράζεστε όλα τα αρχεία σας. Αυτό εξοικονομεί πολύ χρόνο σε σχέση με την αποστολή e-mail. Επίσης, όταν οι υπολογιστές είναι σε δίκτυο, ένα ολόκληρο γραφείο μπορεί να χρησιμοποιεί μία μοναδική συσκευή, όπως έναν εκτυπωτή. Αυτό μειώνει τα κόστη και κάνει τις διάφορες εργασίες πολύ εύκολες για όλους. Η δικτύωση των υπολογιστών αυξάνει την παραγωγικότητα και βελτιώνει τις προοπτικές και τις δυνατότητες του κάθε υπολογιστή. Απλώς αναλογιστείτε όλα τα δεδομένα και τις πληροφορίες στις οποίες έχετε πρόσβαση στο διαδίκτυο επειδή μπορείτε να δικτυωθείτε με όλους αυτούς τους άλλους υπολογιστές. Θα μπορούσε ο υπολογιστής σας να αποθηκεύσει τόσες πολλές πληροφορίες; Αποκλείεται.
Όταν κάποιες συσκευές είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους για έναν συγκεκριμένο σκοπό, αναφερόμαστε στη σύνδεσή τους ως δίκτυο. Υπάρχουν πολλοί τύποι δικτύων, όπως το τηλεφωνικό δίκτυο, το τηλεοπτικό δίκτυο, το δίκτυο υπολογιστών ή ακόμα και το δίκτυο ανθρώπων. Το μεγαλύτερο από όλα τα δίκτυα υπολογιστών είναι το διαδίκτυο.
Όταν είστε συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο και χρησιμοποιείτε το πρόγραμμα περιήγησης web για να επισκεφτείτε έναν δικτυακό τόπο ή χρησιμοποιείτε το πρόγραμμα e-mail για να διαβάσετε τα e-mail σας, ο υπολογιστής σας λαμβάνει και στέλνει συνεχώς δεδομένα και αρχεία σε ειδικούς υπολογιστές που ονομάζονται διακομιστές που βρίσκονται εκατοντάδες ή χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά (περισσότερα για αυτό αργότερα).
Θα εστιάσουμε τώρα στα δίκτυα υπολογιστών, καθώς αποτελούν την υποδομή των συνδεδεμένων κοινωνιών μας και θα κοιτάξουμε πιο προσεκτικά τι πραγματικά είναι και πώς διατηρούν τα πάντα συνδεδεμένα.
Με απλά λόγια, ένα δίκτυο υπολογιστών είναι μια εγκατάσταση που συνδέει δύο ή περισσότερους υπολογιστές ώστε να μοιράζονται μια σειρά υπηρεσιών και πληροφοριών με τη μορφή ψηφιακού βίντεο, ψηφιακού ήχου, να κάνουν κοινή χρήση διακομιστών εφαρμογών και αποθήκευσης, εκτυπωτών, e-mail και εφαρμογών ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων, να έχουν από κοινού πρόσβαση στο διαδίκτυο κ.ο.κ.
Απαιτούνται τρία στοιχεία ώστε δύο υπολογιστές να μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους και να δημιουργήσουν ένα δίκτυο:
1) Μια σύνδεση μέσω ενός μέσου σύνδεσης
Το μέσο σύνδεσης είναι ο φορέας που χρησιμοποιείται για τη διασύνδεση υπολογιστών σε ένα δίκτυο, όπως ένα ομοαξονικό καλώδιο, καλώδιο συνεστραμμένου ζεύγους ή καλώδιο οπτικής ίνας. Η σύνδεση μπορεί να γίνει επίσης ασύρματα χρησιμοποιώντας ραδιοσήματα, τεχνολογία λέιζερ ή υπερύθρων ακτίνων ή δορυφορική μετάδοση.
2) Μια κοινή γλώσσα, η οποία στη δικτύωση είναι γνωστή ως πρωτόκολλο
Το πρωτόκολλο είναι μια σειρά καθορισμένων κανόνων που επιτρέπει σε δύο οντότητες να επικοινωνούν μέσω ενός δικτύου. Χωρίς τα πρωτόκολλα δεν θα ήταν δυνατό οι υπολογιστές να ανταλλάσσουν και να χρησιμοποιούν πληροφορίες. Αυτό ονομάζεται διαλειτουργικότητα. Υπάρχουν διαφορετικά πρωτόκολλα για διαφορετικές εφαρμογές, όπως: ενσύρματη δικτύωση (Ethernet), ασύρματη δικτύωση (π.χ. 802.11ac) και επικοινωνία διαδικτύου (π.χ. IP).
Συνήθως τα πρωτόκολλα λειτουργούν στο παρασκήνιο – οπότε δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε τον τρόπο λειτουργίας του κάθε πρωτοκόλλου. Όμως, μπορεί να είναι χρήσιμο να εξοικειωθούμε με κάποια κοινά πρωτόκολλα ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τις ρυθμίσεις των προγραμμάτων λογισμικού, όπως στα προγράμματα περιήγησης web και τα προγράμματα e-mail.
Πρωτόκολλο ελέγχου μετάδοσης (Transmission Control Protocol - TCP): διαχωρίζει το μήνυμα σε μια σειρά πακέτων και τα στέλνει από την πηγή στον προορισμό για να ανασυγκροτηθούν στον προορισμό.
Πρωτόκολλο διαδικτύου (Internet Protocol - IP): είναι ένα πρωτόκολλο διευθυνσιοδότησης και χρησιμοποιείται κυρίως με το TCP. Το TCP/IP είναι το πιο κοινό πρωτόκολλο που συνδέει δίκτυα.
Πρωτόκολλο ταχυδρομικού γραφείου (Post Office Protocol - POP): είναι σχεδιασμένο να δέχεται εισερχόμενα e-mail.
Απλό πρωτόκολλο μεταφοράς ταχυδρομείου (Simple Mail Transport Protocol - SMTP): αποστέλλει και διανέμει εξερχόμενα e-mail.
Πρωτόκολλο μεταφοράς αρχείων (File Transfer Protocol -FTP): μεταφέρει αρχεία από ένα σύστημα σε ένα άλλο, όπως αρχεία πολυμέσων, αρχεία κειμένου, έγγραφα κ.λπ.
Πρωτόκολλο μεταφοράς υπερκειμένου (Hypertext Transfer Protocol - HTTP): μεταφέρει έγγραφα υπερμέσων, όπως HTML. Σχεδιάστηκε για την επικοινωνία μεταξύ προγραμμάτων περιήγησης web και διακομιστών web, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για άλλους σκοπούς. Παρόμοιο με το HTTP, το HTTPS μεταφέρει επίσης δεδομένα σε μορφή υπερκειμένου αλλά σε κρυπτογραφημένη μορφή.
3) Μία μοναδική διεύθυνση
Μια σημαντική σχέση όταν μιλάμε για δίκτυα είναι αυτή του διακομιστή και του υπολογιστή-πελάτη.
Ο διακομιστής είναι ένας υπολογιστής στον οποίο είναι αποθηκευμένο περιεχόμενο και υπηρεσίες όπως ένας δικτυακός τόπος, ένα αρχείο πολυμέσων ή μια εφαρμογή συνομιλίας. Ένα καλό παράδειγμα διακομιστή είναι ο υπολογιστής όπου είναι αποθηκευμένος ο δικτυακός τόπος μιας SME (small to medium enterprise) - «μικρομεσαία επιχείρηση», τον οποίο μπορείτε να επισκεφτείτε χρησιμοποιώντας το πρόγραμμα περιήγησης web σας και πληκτρολογώντας το όνομα του δικτυακού τόπου. Αυτή η σελίδα είναι αποθηκευμένη στον διακομιστή και την αποστέλλει όταν του ζητηθεί.
Ο υπολογιστής-πελάτης είναι ένας διαφορετικός υπολογιστής, όπως ο φορητός σας υπολογιστής ή το κινητό σας τηλέφωνο, που ζητά να δει, να κάνει λήψη ή να χρησιμοποιήσει το περιεχόμενο. Ο υπολογιστής-πελάτης μπορεί να συνδεθεί μέσω ενός δικτύου για να ανταλλάξει πληροφορίες. Για παράδειγμα, όταν θέλετε να αποκτήσετε πρόσβαση στη σελίδα αναζήτησης της Google με το πρόγραμμα περιήγησης web, ο υπολογιστής σας είναι ο υπολογιστής-πελάτης. Αυτό είναι το μοντέλο δικτύωσης που χρησιμοποιείται στον ιστό και το διαδίκτυο.
Η ανταλλαγή μηνυμάτων μεταξύ των δύο είναι γνωστή ως μοτίβο μηνυμάτων αίτησης-απάντησης. Χρησιμοποιώντας ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο, ο υπολογιστής-πελάτης θα στείλει μια αίτηση και ο διακομιστής πρέπει να επιστρέψει μια απάντηση.
Αυτή η σχέση είναι σημαντική για πολλούς λόγους. Πρώτα, όλα τα δεδομένα που απαιτούνται μπορούν να βρίσκονται συγκεντρωμένα σε ένα μέρος στον διακομιστή, κάνοντας ευκολότερη την προστασία τους και την παροχή έγκρισης. Επίσης, ο διακομιστής δεν χρειάζεται να βρίσκεται κοντά στον υπολογιστή-πελάτη ώστε να γίνει πρόσβαση στα δεδομένα. Και τέλος, είναι εύκολη η αναβάθμιση των λειτουργιών στο μοντέλο υπολογιστή-πελάτη/διακομιστή επειδή τα πάντα είναι ανεξάρτητα.
Μια σύντομη επισκόπηση της κοινής ορολογίας δικτύου
Πακέτο: Όταν πρέπει να μεταφερθούν δεδομένα, ένα μεγαλύτερο μήνυμα χωρίζεται σε μικρά κομμάτια πριν από τη μετάδοση, τα οποία ονομάζονται πακέτα, και τα οποία επανασυναρμολογούνται στην αρχική μορφή δεδομένων μόλις φτάσουν στον προορισμό τους.
Έλεγχος πρόσβασης μέσου ή διεύθυνση MAC: Η διεύθυνση MAC ή η φυσική διεύθυνση προσδιορίζει μοναδικά τον κάθε κεντρικό υπολογιστή. Σχετίζεται με την κάρτα διασύνδεσης δικτύου (NIC).
Διεύθυνση IP: Η διεύθυνση IP είναι ένας αριθμός αναγνώρισης που σχετίζεται με έναν συγκεκριμένο υπολογιστή ή δίκτυο υπολογιστών. Κατά τη σύνδεση στο διαδίκτυο, η διεύθυνση IP επιτρέπει στους υπολογιστές να στέλνουν και να λαμβάνουν πληροφορίες και δίνει τη δυνατότητα να αναγνωρίζονται οι προορισμοί και οι πηγές. Μια διεύθυνση IP είναι απλώς ένα σύνολο τεσσάρων αριθμών μεταξύ του 1 και του 254 που χωρίζονται από τελείες. Ένα παράδειγμα μιας διεύθυνσης IP είναι η 192.084.15.1.
Μια διεύθυνση IP είναι παρόμοια με μια διεύθυνση κατοικίας. Υπάρχουν διαφορετικές ταξινομήσεις, ή τύποι, διευθύνσεων IP. Ένα δίκτυο μπορεί να είναι δημόσιο ή μπορεί να είναι ιδιωτικό. Οι δημόσιες διευθύνσεις IP είναι προσβάσιμες οπουδήποτε στο διαδίκτυο ενώ οι ιδιωτικές δεν είναι.
Δρομολογητής (router): Οι δρομολογητές είναι συσκευές που μεταφέρουν δεδομένα μεταξύ δικτύων, επιτρέποντας την επικοινωνία μεταξύ διαφορετικών δικτύων. Οι δρομολογητές επιτρέπουν τη μετάδοση δεδομένων από άκρο σε άκρο καθορίζοντας διαδρομές μεταξύ των τελικών συσκευών και προωθώντας δεδομένα κατά μήκος της διαδρομής από τον κόμβο μετάδοσης στον προορισμό. Αυτή η διαδρομή συνήθως απαιτεί πολλαπλές μεταπηδήσεις μεταξύ των δρομολογητών. Αυτό μπορεί να συμβαίνει μεταξύ του ιδιωτικού σας δικτύου και του διαδικτύου, του ιδιωτικού σας δικτύου και του διακομιστή σας ή σε διαφορετικά δίκτυα που είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους.
Τείχος προστασίας: Το τείχος προστασίας είναι μια διάταξη ασφαλείας δικτύου που ελέγχει την εισερχόμενη και εξερχόμενη κυκλοφορία σύμφωνα με προκαθορισμένους κανόνες. Αυτό μπορεί να προστατέψει οποιοδήποτε δίκτυο είναι συνδεδεμένο στο διαδίκτυο. Μπορεί να ρυθμιστεί ώστε να αποκλείει ή να επιτρέπει την κυκλοφορία με βάση την κατάσταση, τη θύρα ή το πρωτόκολλο. Μερικά τείχη προστασίας διαθέτουν επίσης ενσωματωμένο λογισμικό προστασίας από ιούς και ανίχνευσης απειλών. Το τείχος προστασίας μπορεί να τοποθετηθεί πριν ή μετά τον δρομολογητή για προστασία από εξωτερικές απειλές.
Πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου (ISP): Οι ISP (Πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου) είναι εταιρείες που παρέχουν σε όλους σύνδεση στο διαδίκτυο, τόσο σε ιδιώτες και επιχειρήσεις όσο και σε οργανισμούς.
Σύνδεση ευρείας ζώνης: Η μετάδοση δεδομένων ευρείας ζώνης μέσω σύνδεσης υψηλής ταχύτητας στο διαδίκτυο. Η σύνδεση ευρείας ζώνης παρέχει πρόσβαση στο διαδίκτυο με υψηλές ταχύτητες μέσω πολλαπλών τύπων τεχνολογίας, όπως οι οπτικές ίνες, η ασύρματη σύνδεση, η καλωδιακή σύνδεση, το DSL και ο δορυφόρος.
Ethernet: Η τεχνολογία που συνδέει ενσύρματα τοπικά δίκτυα (Local Area Network - LAN) και δίνει τη δυνατότητα στις συσκευές να επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω ενός πρωτοκόλλου το οποίο είναι η κοινή γλώσσα δικτύου.
Διανομέας (hub): Μια συσκευή δικτύου που επαναλαμβάνει την κυκλοφορία που λαμβάνει σε όλες τις συνδεδεμένες συσκευές.
Κατανεμητής (switch): Είναι μια συσκευή δικτύου που στέλνει την κυκλοφορία που λαμβάνει σε μια συγκεκριμένη συνδεδεμένη συσκευή, όπως ένας επιτραπέζιος υπολογιστής ή ένας φορητός υπολογιστής.
Τύποι δικτύων
Καθώς οι τεχνολογίες έχουν βελτιωθεί, διάφορες εκδόσεις αυτών των τριών στοιχείων έχουν εξελιχθεί ώστε να υποστηρίζουν καλύτερα τις ποικίλες ανάγκες συνδεσιμότητας, με πολύ ακριβείς λειτουργίες που μπορούν να συνδυαστούν για να προσδιορίσουν διαφορετικούς τύπους δικτύων.
Δεν είναι ίδια όλα τα δίκτυα υπολογιστών. Το δίκτυο που χρησιμοποιούμε για να συνδέσουμε έναν υπολογιστή σε ένα τηλέφωνο μέσω Bluetooth είναι το μικρότερο από όλα. Αυτό μερικές φορές αποκαλείται PAN (Personal Area Network - προσωπικό δίκτυο) και όπως προκύπτει από την ονομασία, είναι ένα δίκτυο ενός ατόμου.
Αν εργάζεστε σε ένα γραφείο, πιθανόν να χρησιμοποιείτε ένα LAN (τοπικό δίκτυο), το οποίο συνήθως αποτελείται από μερικούς διαφορετικούς υπολογιστές που είναι συνδεδεμένοι σε έναν ή δύο εκτυπωτές, έναν σαρωτή και μια τοπική συσκευή αποθήκευσης κοινής χρήσης. Τα δίκτυα μπορούν να είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτό.
Στην απέναντι πλευρά, μιλάμε για MAN (Metropolitan Area Network - δίκτυα μητροπολιτικής περιοχής), τα οποία καλύπτουν μια ολόκληρη πόλη και WAN (Wide Area Network - δίκτυα ευρείας περιοχής), τα οποία μπορούν να καλύψουν οποιαδήποτε γεωγραφική περιοχή. Το διαδίκτυο είναι ένα WAN που καλύπτει ολόκληρο τον κόσμο, όμως, στην πραγματικότητα είναι ένα δίκτυο δικτύων καθώς και ξεχωριστοί υπολογιστές.
Ένας άλλος τρόπος για τη διαφοροποίηση των τύπων δικτύων είναι ο δημόσιος ή ιδιωτικός τους χαρακτήρας.
Ένα δημόσιο δίκτυο είναι ένα δίκτυο στο οποίο μπορεί να συνδεθεί ο καθένας. Το καλύτερο παράδειγμα ενός τέτοιου δικτύου είναι το διαδίκτυο, όπου όλοι μπορούν να επισκεφτούν δημόσιους διακομιστές μέσω των δημόσιων διευθύνσεών τους IP ή μέσω του αντιστοιχισμένου τους ονόματος τομέα.
Ένα ιδιωτικό δίκτυο είναι οποιοδήποτε δίκτυο στο οποίο η πρόσβαση είναι περιορισμένη και οι διακομιστές έχουν μόνο ιδιωτικές διευθύνσεις IP. Ένα εταιρικό δίκτυο ή ένα δίκτυο σε ένα σχολείο είναι παραδείγματα ιδιωτικών δικτύων. Μερικές φορές, η διαφορά μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών δικτύων είναι λίγο δυσδιάκριτη. Για παράδειγμα, όταν χρησιμοποιείτε τον Παγκόσμιο ιστό, μπορεί να συναντήσετε αρχεία που προστατεύονται από κωδικό πρόσβασης ή δικτυακούς τόπους που απαιτούν συνδρομή. Συνεπώς, ακόμα και σε ένα εντελώς δημόσιο δίκτυο, είναι δυνατόν να δημιουργηθεί ένας βαθμός επιλεκτικής, ιδιωτικής πρόσβασης.
Αν εργάζεστε για μια μεγάλη εταιρεία, ενδέχεται να έχετε συνηθίσει στην ιδέα ότι οι πληροφορίες που μοιράζεστε με τους συναδέλφους σας είναι προσβάσιμες μόνο μέσω των εσωτερικών μηχανημάτων. Αν η πρόσβαση γίνεται με τρόπο όμοιο με το web, αυτό που χρησιμοποιείτε αποκαλείται intranet (ένα είδος ιδιωτικού, εσωτερικού διαδικτύου/web που δεν είναι προσβάσιμο από το δημόσιο διαδίκτυο). Τι συμβαίνει όμως αν εργάζεστε από το σπίτι και πρέπει να έχετε πρόσβαση στα ιδιωτικά στοιχεία του εταιρικού σας δικτύου μέσω του δημόσιου διαδικτύου; Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάτι που ονομάζεται VPN (Virtual Private Network - εικονικό ιδιωτικό δίκτυο), το οποίο είναι ένα ασφαλές τούνελ που σας προσφέρει πρόσβαση στο ιδιωτικό δίκτυο στην εργασία σας μέσω ενός δημοσίου δικτύου (αυτό θα το αναλύσουμε περαιτέρω αργότερα).
Στη συνέχεια, θα εξηγήσουμε τον τρόπο λειτουργίας ενός δικτύου κοιτάζοντας έναν τύπο δικτύου το οποίο είναι αρκετά οικείο σε εμάς, το οικιακό δίκτυο.
Οικιακά δίκτυα
Μπορούμε να δημιουργήσουμε δύο είδη οικιακού δικτύου. Ένα με πρόσβαση στο διαδίκτυο ή ένα χωρίς πρόσβαση στο διαδίκτυο. Και στις δύο περιπτώσεις, ένα οικιακό δίκτυο μας επιτρέπει να συνδέουμε μεταξύ τους όλες μας τις συσκευές που διαθέτουν λειτουργία συνδεσιμότητας προκειμένου να επικοινωνούν μεταξύ τους, καθώς επίσης και με άλλες συσκευές μέσω του διαδικτύου ή μέσω άλλων δικτύων. Παρακάτω μπορείτε να δείτε ένα οικιακό δίκτυο που διαθέτει πρόσβαση στο διαδίκτυο, καθώς έχει ένα καλωδιακό μόντεμ που συνδέεται στον πάροχο υπηρεσιών διαδικτύου (ISP) ο οποίος παρέχει αυτή την υπηρεσία. Αν αυτό το διάγραμμα δεν είχε το καλωδιακό μόντεμ, το οικιακό δίκτυο θα εξακολουθούσε να λειτουργεί αλλά δεν θα είχε πρόσβαση στο διαδίκτυο. Θα ήταν ένα αποκλειστικά οικιακό δίκτυο με ιδιωτική συνδεσιμότητα.
Α. Πάροχος υπηρεσιών διαδικτύου Β. Κινητό τηλέφωνο Γ. Μόντεμ Wi-Fi Δ. Smart TV Ε. Φορητός υπολογιστής
Καθώς για τους περισσότερους από εμάς η πρόσβαση στο διαδίκτυο από το σπίτι είναι σημαντική, θα εξηγήσουμε τις συσκευές που χρειάζονται για να έχετε ένα τέτοιο δίκτυο στο σπίτι. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ακριβώς το είδος του εξοπλισμού που χρειάζεστε για να έχετε ένα οικιακό δίκτυο. Ας ξεκινήσουμε.
Απαραίτητες συσκευές οικιακού δικτύου
Η απαραίτητη συσκευή που θα σας παρέχει σύνδεση στο διαδίκτυο ονομάζεται μόντεμ.
Σε ένα μικρό σπίτι ή ένα διαμέρισμα, το ελάχιστο που χρειάζεστε είναι ένα μόντεμ του ISP και καλώδια Ethernet για να δημιουργήσετε ένα απλό και μικρό δίκτυο. Ανάλογα με τον αριθμό των θυρών που διαθέτει το μόντεμ του ISP, μπορείτε να συνδέσετε αντίστοιχο αριθμό ενσύρματων συσκευών μέσω καλωδίων Ethernet. Αν στο μόντεμ είναι συνδεδεμένος ένας δρομολογητής Wi-Fi, ο δρομολογητής Wi-Fi παρέχει συνδεσιμότητα σε περισσότερες συσκευές μέσω ενσύρματης και ασύρματης σύνδεσης.
Υπάρχουν μόντεμ από ISP που διαθέτουν ενσωματωμένο δρομολογητή Wi-Fi και ονομάζονται μόντεμ Wi-Fi.
Μπορείτε να δημιουργήσετε ένα οικιακό δίκτυο με συνδεσιμότητα στο διαδίκτυο που να είναι πλήρως ασύρματο και να χρησιμοποιεί μόνο μία συσκευή δικτύου, το μόντεμ Wi-Fi του ISP. Όταν αγοράσετε μια τέτοια συσκευή, βεβαιωθείτε ότι η εμβέλεια είναι επαρκής για να καλύψει το σπίτι σας και ότι το σήμα είναι αρκετά ισχυρό ώστε να διαπερνάει τοίχους. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, θα χρειαστείτε περισσότερους δρομολογητές Wi-Fi ώστε να επεκτείνετε την ασύρματη εμπειρία σας στο σπίτι. Κάποιοι πάροχοι υπηρεσιών διαδικτύου μπορούν να σας προσφέρουν ένα μόντεμ Wi-Fi μέσω υπηρεσίας ενοικίασης.
Τι είναι τα σημεία πρόσβασης (hotspot);
Ο όρος σημείο πρόσβασης χρησιμοποιείται για να προσδιορίσει μια περιοχή όπου είναι διαθέσιμη η πρόσβαση Wi-Fi στο διαδίκτυο. Μπορεί να είναι μέσω ενός κλειστού ασύρματου δικτύου στο σπίτι ή σε δημόσιους χώρους όπως είναι τα εστιατόρια ή τα αεροδρόμια. Για να έχετε πρόσβαση στα σημεία πρόσβασης, η συσκευή σας πρέπει να διαθέτει ασύρματο προσαρμογέα. Αν δεν διαθέτει, μπορείτε να αγοράσετε έναν ασύρματο προσαρμογέα που συνδέεται στην υποδοχή PCI ή στη θύρα USB. Αφού εγκατασταθεί, το σύστημά σας θα πρέπει να ανιχνεύει αυτόματα τα σημεία πρόσβασης Wi-Fi και να ζητεί σύνδεση.
Μια άλλη επιλογή για τη σύνδεση των συσκευών μας είναι η ασύρματη τεχνολογία Bluetooth. Αν έχετε ένα smartphone, έναν φορητό υπολογιστή, ένα tablet ή μια παρόμοια συσκευή, πιθανότατα διαθέτει ασύρματες δυνατότητες Bluetooth και Wi-Fi. Το Bluetooth προσφέρει μεταφορά δεδομένων μικρής εμβέλειας μεταξύ συσκευών. Για παράδειγμα, χρησιμοποιείται εκτενώς σε ακουστικά για κινητά τηλέφωνα, προσφέροντας χρήση hands-free του τηλεφώνου. Το Wi-Fi, από την άλλη μεριά, επιτρέπει στις συσκευές να συνδέονται στο διαδίκτυο. Το Bluetooth περιορίζει τον αριθμό συσκευών που μπορούν να συνδεθούν ταυτόχρονα, ενώ το Wi-Fi είναι ανοικτό σε περισσότερες συσκευές και σε περισσότερους χρήστες. Επιπλέον, το Bluetooth τείνει να είναι ευκολότερο στη χρήση και απαιτεί λιγότερη ενέργεια από το Wi-Fi. Όμως, αυτό επιτυγχάνεται εις βάρος της εμβέλειας και της ταχύτητας μεταφοράς δεδομένων και για αυτό τον λόγο το Wi-Fi συνήθως υπερβαίνει τις δυνατότητες του Bluetooth.
Από τη στιγμή που θα συνδεθούν οι συσκευές σας, είναι έτοιμες να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και με άλλες συσκευές μέσω άλλων δικτύων. Για αυτό θα χρειαστούν μια διεύθυνση IP και μια διεύθυνση MAC. Όταν συνδέεστε στο διαδίκτυο, η συσκευή σας θα χρησιμοποιεί μια εξωτερική διεύθυνση IP. Αυτή η διεύθυνση είναι η διεύθυνση IP του δρομολογητή.
Τι γίνεται με την ασφάλεια του δικτύου;
Με τον ίδιο τρόπο που προστατεύουμε τα φυσικά αγαθά μας από κλέφτες, θα πρέπει να προστατεύουμε και τα εικονικά μας αγαθά – αυτά είναι οι πληροφορίες που αποθηκεύουμε ή μεταφέρουμε μέσω των δικτύων υπολογιστών. Καθώς χρησιμοποιούμε όλο και περισσότερο τους υπολογιστές μας για την αποθήκευση προσωπικών πληροφοριών σε ψηφιακές μορφές ή για την πρόσβαση σημαντικών υπηρεσιών όπως είναι οι τραπεζικοί μας λογαριασμοί μέσω του διαδικτύου, η ασφάλεια του δικτύου υπολογιστών είναι μείζονος σημασίας.
Υπάρχουν πολλά σημεία εισόδου σε ένα δίκτυο. Αυτά τα σημεία εισόδου περιλαμβάνουν το υλικό (hardware) και το λογισμικό που συνθέτουν το ίδιο το δίκτυο, καθώς και τις συσκευές που χρησιμοποιούνται για την πρόσβαση στο δίκτυο, όπως οι υπολογιστές, τα smartphone και τα tablet. Λόγω αυτών των σημείων εισόδου, η ασφάλεια του δικτύου απαιτεί τη χρήση πολλών μεθόδων άμυνας.
Ακολουθούν πέντε τρόποι για να ασφαλίσετε το οικιακό σας δίκτυο:
Αλλάξτε το όνομα του προεπιλεγμένου οικιακού σας δικτύου: Αυτό δυσκολεύει τους κακόβουλους εισβολείς να γνωρίζουν ποιον τύπο δρομολογητή έχετε. Αν ένας κυβερνοεγκληματίας γνωρίζει το όνομα του κατασκευαστή του δρομολογητή σας, θα γνωρίζει και ποιες ευπάθειες έχει αυτό το μοντέλο και θα προσπαθήσει να τις εκμεταλλευτεί.
Ορίστε ένα ισχυρό και μοναδικό κωδικό πρόσβασης για να ασφαλίσετε το ασύρματο δίκτυό σας: Κάθε ασύρματος δρομολογητής είναι ρυθμισμένος από το εργοστάσιο με ένα προεπιλεγμένο όνομα χρήστη και κωδικό πρόσβασης, που απαιτούνται αρχικά για την εγκατάσταση και σύνδεση του δρομολογητή σας, κάνοντάς το εύκολο για τους χάκερ να τα μαντέψουν αν γνωρίζουν τον κατασκευαστή. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να αλλάξετε αυτόν το κωδικό και να επιλέξετε έναν κωδικό πρόσβασης με τουλάχιστον 15 χαρακτήρες.
Να ενημερώνετε πάντα το λογισμικό της συσκευής σας: Το λογισμικό είναι ένα σημαντικό μέρος της ασφάλειας του ασύρματου δικτύου σας. Οι ενημερώσεις λογισμικού μπορούν να περιέχουν ενημερώσεις ασφαλείας και αν τις παραμελήσετε μπορεί να δώσετε τη δυνατότητα στους κυβερνοεγκληματίες να εκμεταλλευτούν διάφορες ευπάθειες.
Ένα τείχος προστασίας μπορεί να σας βοηθήσει να ασφαλίσετε το δίκτυο Wi-Fi σας: Τα τείχη προστασίας δεν είναι μόνο προγράμματα λογισμικού που χρησιμοποιούνται στον υπολογιστή σας, είναι επίσης μέρος του υλικού. Το υλικό τείχους προστασίας είναι όμοιο με την έκδοση λογισμικού – παρακολουθεί την κυκλοφορία του δικτύου και αποτρέπει την πρόσβαση σε μέρη του δικτύου με βάση τους κανόνες ασφαλείας – όμως το μεγαλύτερό του πλεονέκτημα είναι ότι προσθέτει ένα επιπλέον επίπεδο ασφάλειας για όλες τις συσκευές στο δίκτυο.
Απενεργοποιείτε το ασύρματο οικιακό δίκτυο όταν δεν βρίσκεστε σπίτι: Συνιστάται να απενεργοποιείτε το ασύρματο οικιακό δίκτυο όταν δεν θα το χρησιμοποιήσετε για μεγάλο χρονικό διάστημα. Έτσι δεν παρέχεται κανένα περιθώριο στους κακόβουλους χάκερ που μπορεί να προσπαθήσουν να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτό όσο λείπετε.
Μια άλλη απειλή προέρχεται από τα δημόσια δίκτυα. Δωρεάν δημόσιο Wi-Fi είναι διαθέσιμο σε πολλά μέρη — αεροδρόμια, εστιατόρια, καφέ, βιβλιοθήκες, δημόσιες συγκοινωνίες, ξενοδοχεία, κ.λπ. Αν και η σύνδεση σε αυτά τα δίκτυα μερικές φορές αποδεικνύεται πολύ βολική για την πρόσβαση σε ηλεκτρονικούς λογαριασμούς ή για την εργασία σας, να προσέχετε τους κινδύνους ασφαλείας και ιδιωτικού απορρήτου που εγκυμονούν. Τα ίδια χαρακτηριστικά που κάνουν τα σημεία πρόσβασης Wi-Fi δημοφιλή για τους καταναλωτές, τα κάνουν δημοφιλή και για τους χάκερ, πιο συγκεκριμένα, επειδή δεν απαιτείται επαλήθευση ταυτότητας για την πραγματοποίηση σύνδεσης στο δίκτυο. Αυτό δημιουργεί μια ευκαιρία για τον χάκερ να αποκτήσει πρόσβαση σε μη ασφαλείς συσκευές στο ίδιο δίκτυο.
Ακολουθούν πέντε τρόποι για να παραμένετε ασφαλείς σε δημόσια δίκτυα:
Ποτέ μην χρησιμοποιείτε δημόσια δίκτυα για να αποκτήσετε πρόσβαση σε ευαίσθητες πληροφορίες: Αν χρειαστεί να συνδεθείτε για να αναζητήσετε οδηγίες ή για να κάνετε κάτι που δεν αφορά ευαίσθητες πληροφορίες, είναι λιγότερο επικίνδυνο. Αν όμως προσπαθείτε να αποκτήσετε πρόσβαση στον τραπεζικό σας λογαριασμό ή να αγοράσετε κάτι, περιμένετε μέχρι να συνδεθείτε σε ένα δίκτυο που γνωρίζετε ότι είναι ασφαλές.
Χρήση του HTTPS: Αναζητήστε το HTTPS στην αρχή της διεύθυνσης ενός δικτυακού τόπου. Αυτό σημαίνει ότι η σύνδεση μεταξύ του προγράμματος περιήγησης και του διακομιστή web είναι κρυπτογραφημένη, οπότε οποιαδήποτε δεδομένα υποβληθούν στον δικτυακό τόπο θα είναι ασφαλή. Τα περισσότερα προγράμματα περιήγησης διαθέτουν ένα σύμβολο λουκέτου στην αρχή της διεύθυνσης για να υποδείξουν ότι η τοποθεσία χρησιμοποιεί κρυπτογράφηση.
Προστατεύστε τους κωδικούς πρόσβασής σας: Όταν χρησιμοποιείτε δημόσιο Wi-Fi, οι χάκερ μπορούν να αποκτήσουν πρόσβαση στους κωδικούς πρόσβασής σας. Ένας τρόπος για να ενισχύσετε την προστασία σας είναι η ενεργοποίηση ελέγχου ταυτότητας δύο παραγόντων σε όποιες υπηρεσίες το προσφέρουν. Όταν είναι ενεργοποιημένη, αυτή η επιπρόσθετη προστασία, διασφαλίζει ότι ακόμα και αν κάποιος αποκτήσει πρόσβαση στον κωδικό πρόσβασής σας ενώ χρησιμοποιείτε δημόσιο Wi-Fi, δεν θα μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στους λογαριασμούς σας.
Απενεργοποιήστε την κοινή χρήση αρχείων: Κάντε το προτού συνδεθείτε σε δημόσιο Wi-Fi. Αν αφήσετε ενεργοποιημένη την κοινή χρήση αρχείων, είναι πιθανό οι φάκελοί σας να είναι προσβάσιμοι σε οποιονδήποτε είναι συνδεδεμένος στο ίδιο δημόσιο δίκτυο.
Αποσυνδεθείτε: Όταν ολοκληρώσετε την περιήγηση, φροντίστε να αποσυνδεθείτε από τυχόν υπηρεσίες που χρησιμοποιήσατε. Επίσης ελέγξτε τις ρυθμίσεις σας για να βεβαιωθείτε ότι η συσκευή σας θα κάνει «κατάργηση δικτύου» και δεν θα ξανασυνδεθεί αυτόματα σε αυτό το δίκτυο χωρίς την άδειά σας όταν βρίσκεστε εντός εμβέλειας.
Τι είναι το VPN και γιατί να το χρησιμοποιήσετε;
Το VPN (Virtual Private Network) ή εικονικό ιδιωτικό δίκτυο, προσφέρει μια εύκολη στη χρήση λύση για να διασφαλιστεί το ιδιωτικό μας απόρρητο, η ασφάλειά μας ή η πρόσβαση σε περιεχόμενο. Το VPN μεταφέρει τα δεδομένα σας μέσω μιας κρυπτογραφημένης σύνδεσης – σκεφτείτε το ως ένα ασφαλές τούνελ μεταξύ εσάς και του διαδικτύου. Μερικά πράγματα που πρέπει να γνωρίζετε σχετικά με τα VPN είναι τα εξής:
Το VPN είναι μια υπηρεσία στην οποία κάνετε ηλεκτρονική εγγραφή σε έναν πάροχο VPN, επομένως δεν χρειάζεστε οποιονδήποτε άλλο εξοπλισμό.
Αφού αποκτήσετε λογαριασμό, η υπηρεσία σας VPN θα πρέπει να είναι ενεργή όταν βρίσκεστε συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο.
Το VPN παίρνει τη σύνδεσή σας στο διαδίκτυο και την κάνει πιο ασφαλή δίνοντάς σας μια προσωρινή διεύθυνση IP, κρύβοντας την πραγματική σας από οποιονδήποτε δικτυακό τόπο με τον οποίο συνδέεστε, κρυπτογραφώντας την διαδικτυακή σας δραστηριότητα.
Οι δικτυακές απειλές εξελίσσονται συνεχώς, πράγμα που κάνει την ασφάλεια δικτύου μια συνεχή διαδικασία την οποία θα πρέπει να γνωρίζουμε. Μπορείτε να μάθετε περισσότερα σχετικά με αυτό το θέμα στο μάθημα μας για την Κυβερνοασφάλεια.
